Terapia Gestalt zaliczana jest do nurtu terapii humanistycznych. Podstawowym założeniem jest osiągnięcie samoregulacji, wzięcie odpowiedzialności za własną aktywność.

Człowiek jest niepowtarzalną indywidualnością w wymiarze fizyczności, psychiki, duchowości i miejsca w społeczeństwie. Przeżywane trudności czy zaburzenia to nieświadomie ujawnione wewnętrzne konflikty, potrzeby. Każda kwestia, problem, oczekiwanie – każdy aspekt człowieka zasługuje na uważność i szacunek. Wszystko co pojawia się w procesie terapii jest informacją o sposobie funkcjonowania, możliwościach przychodzącego człowieka, z jego niepowtarzalnym sposobem na kontakt. Każdy moment w życiu jest dobry, aby sięgnąć po zmianę, a najtrudniejsze doświadczenia są traktowane jako szansa. Terapia powoduje nie tylko proces uświadamiania, uruchamia proces osiągnięcia równowagi,  stwarza możliwość bezpiecznego przeżycia nowych doświadczeń, uczenia się, samokontroli. Podstawą jest nawiązanie lepszego kontaktu z sobą samym, umiejętność szukania oparcia w sobie oraz nawiązywanie głębszych relacji i zaufanie innym ludziom.

Zwiększenie własnej świadomości to wzięcie odpowiedzialności za  budowanie swojej niezależności, uwolnienia się od tego co było, realne bycie „tu i teraz”. To jest podstawą doświadczania satysfakcji z życia, aktywnego wpływu na swoje życie, w pełni doświadczania siebie i drugiej osoby, zadowalającej wymiany ze światem.

Gestalt lokuje się na pograniczu psychologii, filozofii i sztuki; jest zarówno kierunkiem psychologii, jak i nurtem psychoterapii. Korzenie Gestalt tkwią w psychoanalizie, choć stanowi on ostrą jej opozycję. Czerpie także z egzystencjalizmu, fenomenologii, buddyzmu zen. Za twórców Gestalt uważa się Fritza i Laurę Perls.  Od lat 40-tych XX wieku Gestalt rozwijał się pod wieloma wpływami, m.in. E. Fromma, Adlera, O. Ranka, P. Goodmana, i innych. Także teoria W. Reicha dotycząca wpływu psychiki na ciało znalazła swe miejsce w praktyce Gestalt. Ponadto bazą Gestalt jest teoria pola K. Lewina (wszystko ma swój kontekst i bez niego nie może być zrozumiałe), holizm (naturalne ludzkie dążenie do tworzenia całości), buddyzm zen (świadomość jako droga do oświecenia), psychodrama J. Moreno.